به ساده‌ترین بیان، لیزر را می توان منبعی از نور یا انرژی تابشی توصیف كرد. اما لیزر ویژگی های بسیاری دارد كه آن را از دیگر منابع نور مانند خورشید یا چراغ برق متمایز می كند. دستگاه های لیزر به شكل‌ها و اندازه‌های متفاوتی ساخته شده اند. آنها ممكن است كوچکتر از یك نقطه یا آن قدر بزرگ باشند كه برای جا دادنشان به یك ساختمان نیاز باشد. اما با وجود این تنوع، همه آنها بر یك اساس كار می كنند.
تابش نور به دو طیف مرئی و نامرئی تقسیم می شود. طیف مرئی (نور سفید) خود از چندین رنگ تشكیل شده است. نیوتن در سال 1665 با تاباندن نور سفید به منشور شیشه ای، طیف رنگ های آن (اصطلاحاً رنگ های متفاوت رنگین كمان) را مشخص كرد. طیف نامرئی نیز شامل تابش مادون قرمز (فرو سرخ)، میكروویو (MICROWAVE) و امواج رادیویی در یک سر طیف؛ و تابش فرا بنفش، اشعه ایكس و اشعه گاما در سر دیگر طیف می شود. مجموع این‌ها (مرئی و نامرئی) تابش الكترومغناطیسی است.
هر یک از این امواج طول موج خاصی دارند (منظور از طول موج، فاصله بین دو قله موج است). اما دستگاه‌های لیزر طوری ساخته شده اند كه نور خارج شده از آنها تنها یك طول موج دارد (اصطلاحاً تكفام) و تمام موج های آن روی هم می افتند (اصطلاحاً همدوس). به این ترتیب باریكه شدیدی از نور تولید می شود.
دستگاه‌های لیزر بسته به آن كه محیط فعال كننده آنها (ماده‌ای كه به عنوان تقویت كننده نور به كار می رود) چه باشد، به انواع لیزرهای حالت جامد، گاز و مایع تقسیم می شوند.
همان طور كه قبلاً اشاره شد، لیزر در صنایع كاربردهای بسیاری دارد؛ از آن برای برش دادن و سوراخ كردن فلزات، جوشكاری، در مخابرات نوری، در صنایع نظامی برای دستگاه های بردیاب، در صنعت نمایش و فیلم سازی، در فروشگاه‌ها برای خواندن باركد(BAR CODE) اجناس، در ویدئوها و ضبط صوت‌های با دیسك فشرده و در بسیاری موارد دیگر استفاده می شود.
علاوه بر كاربردهای پر توان در صنایع سنگین، دستگاه‌های لیزر كاربردهای زیادی در حوزه‌های ظریف تر مانند پزشكی دارند؛ مثلاً در جوش دادن شبكیه چشم، در جراحی به جای چاقوی جراحی (كه باعث جلوگیری از خونریزی در محل عمل می‌شود)، در آنژیوپلاستی عروق كرونر (باز كردن رگ های صدمه دیده قلب) و درمان بسیاری از مشكلات پوستی، كه موضوع اصلی این نوشتار است.
شیوه عملکرد لیزر در پوست
لیزرهای متفاوتی برای پوست به كار می روند. بسته به آن كه چه نوع آن استفاده شود، سلول یا مولكولِ هدف در پوست متفاوت است. نور خارج شده از هر لیزر طول موج متفاوتی دارد. بنابراین در هر طول موج، این انرژی جذب ماده خاصی می شود كه اصطلاحاً به آن كروموفور گویند. مثلاً اگر هدف درمان، برداشتن ضایعات رنگی از جمله لكه‌های قهوه‌ای روی پوست باشد، كروموفور آن رنگدانه ملانین است. در گروه دیگری از لیزرها ماده هدف آب داخل و خارج سلولی است. آب نور را جذب می كند و تبخیر می شود. بنابراین سلول با از دست دادن رطوبت خود از بین می رود. در حالی كه سلول های مجاور سالم باقی می مانند. این خاصیت لیزر (جذب توسط ماده كروموفور و یا آب) باعث شده كه استفاده از لیزر روشی ایده‌آل برای از بین بردن بسیاری ضایعات پوستی باشد؛ زیرا:
- احتیاج به عمل جراحی حذف می شود.
- درمان معمولاً بدون درد است و یا فقط با بی حسی موضعی انجام می شود.
- خونریزی و نیز اِسكار= SCAR ( جای زخم ِ عمل) بسیار كمتر از سایر روش‌هاست.
- زمان كار اغلب بسیار كوتاه تر از دیگر روش‌هاست.
- در بعضی موارد، تنها راه درمان برای مشكل پوستی استفاده از لیزر است.
